İşçilik Alacakları

Herhangi bir kurum veya firmada çalışan işçiler kanunen bazı haklara sahiptir. Bu haklar sağlıklarını korumak, huzur içerisinde çalışmak ve hak ettikleri ücreti zamanında almak olarak bilinir. İşçilik alacakları olarak da İş Kanunu’nda yer alan bu ücretler oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir.

İşçilik Alacakları Nedir?

En basit anlatımla işçilik alacakları herhangi bir kurum veya kuruluşta çalışan personelin yasalar tarafından belirlenmiş olan haklarıdır. İşçi alacakları oldukça geniş bir uygulama alanına sahiptir. İşçi alacakları iki başlık altında toparlanır, bunlar;

  • Ücret alacakları;
  • Tazminat alacaklarıdır.

Ücret Alacakları

İşçilik alacakları konusunda öne çıkan ilk tür ücret alacaklarıdır. Çalıştığı süre boyunca işçilerin hak ettiği miktara verilen isimdir. Ücret alacakları İş Kanunu’nda oldukça geniş bir uygulama alanına sahip olan ve aşağıdaki şekillerde kendisine uygulama alanı bulan başlıklardır;

  • Maaş;
  • Fazla mesai;
  • Hafta tatili;
  • Ulusal bayramlar ve tatil günleri;
  • Yıllık izin ücretleri;
  • Prim, ikramiye, çocuk yardımı, asgari geçim indirimi;
  • İşe iade davalarında doğan ve çalışılmamış süreden kaynaklanan ücretler.

Ücret alacakları işçilerin temel hak edişleri olup bütün işverenlerin çalışanların ödemesi gereken ücretler arasında bulunur. Çalışmış olduğunuz işyeri farketmeksizin maaş almak ve fazla mesaiye kaldığınız zaman saatlik çalışma ücretinizin bir buçuk katı mesai parası almak yasalarda belirtildiği üzere hakkınızdır. Hafta tatili, ulusal bayramlar ya da tatil günlerinde çalışmak ise ülkemizde zorunlu olmadığı için fazla mesai kategorisine girer. Bu tatiller içerisinde açık kalan işletmeler işçileri çalıştırdıkları zaman onlara normal hakedişlerinin iki katını ödemeleri gerekir. Ancak bu tatiller kapsamında kapalı olan iştetmeler ise işçilerin maaşından herhangi bir kesinti yapmayıp o günü çalışıyormuş bir ücretlendirmeleri zorunludur.

Yıllık izin çalıştığı işyerinde bir yılını dolduran her personelin hakkı olup işverenler tarafından verilmesi ve bu süre boyunca hak ettikleri maaşı çalışmadıkları halde vermesi gerekir. Genellikle sözleşmelerde yer alan prim, ikramiye ve çocuk yardımı gibi konular ise işveren prim ödemesi gereken bir diğer ücretler arasında bulunur. Haksız sebeplerden ötürü işinden çıkarılan ve açılan dava sonucunda tekrardan işine iade edilen kimselere çalışmadıkları süre kadar maaş ödemesi yapılır.

Tazminat Alacakları

İşçilik alacakları içerisinde bir diğer tür olan tazminat alacakları ise işçilerin çeşitli nedenlerden dolayı zarara uğraması ve yetkili makamlar tarafından tazminat olmasına karar verildiği durumlarda ödenen ücretlerdir. Tazminat alacakları ülkemizde oldukça geniş bir kapsama sahip olur aşağıdaki şekillerde öne çıkar.

  • Kıdem tazminatı;
  • İhbar tazminatı;
  • İş kazaları tazminatı;
  • İşe iade davalarında doğan tazminatlar;
  • Sözleşmede yer alan ve işverenin üzerindeki yükümlülükleri yerine getirmediği durumlarda oluşan tazminatlar.

Kıdem tazminatı çalışmış olduğu işyerinde bir yıldan fazla bulunan kişilerin hak ettikleri ücret olup her işverenin ödemesi gerekir. İhbar tazminatı ise herhangi bir ihbar yapılmadan sözleşmede belirtilen süreden önce işten çıkarılma durumunda oluşan tazminatlardır. İş kazaları da işçilerin tazminat kazanabilecekleri bir diğer alacak türüdür. Haksız sebeplerle işten çıkarılan kimseler de işe iade davaları sonucunda tazminat hak edebilir. Sözleşmede belirtilen yükümlülüklerin yerine getirilmemesi ayrıca bir tazminat sebebi olup işçilerin alacakları arasında bulunur.

İşçi Alacakları Nasıl Tahsil Edilir?

İki başlık altında toparlanan işçi alacakları öncelikle sizin herhangi bir şey yapmanıza gerek kalmadan çalıştığınız firmanın ödemesi gereken ücret alacaklarını kapsar. Maaş, prim, fazla mesai ücreti, çocuk yardımı, hafta sonu ya da tatil günlerinde çalışma gibi ücretlerde sizin herhangi bir başvuruda bulunmanız en gerek kalmadan işvereniniz ödeme yapar. Eğer bu ücretler zamanında ödenmez ya da eksik olarak ödenirse ilgili kuruluşlara başvuruda bulunarak tahsil etmek mümkündür. Tazminattan doğan alacaklarda ise işveren ile anlaşmaya varıp hızlı bir şekilde sonuca kavuşturabileceğiniz gibi yargı makamlarına başvuruda bulunarak daha kolay bir şekilde tahsil edebilirsiniz.

İşçi Alacaklarında Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Herhangi bir sebepten ötürü hak ettiğiniz ücretin tam olarak ödenmediğini düşünüyor ya da tazminatın oluştuğu durumlar meydana geldiyse, yapmanız gereken ilk şey öncelikle detaylı araştırma yapmaktır. Ayrıca bu süreç içerisinde profesyonel destek almak her zaman haklı çıkmanıza ve hukuki olarak kendinize en iyi şekilde temsil etmenize yardımcı olur. HFK Hukuk Bürosu olarak ihtiyaç duyacağınız her anda sizlerin yanında alan firmadır; işçi alacaklarını tahsil edebilmek amacıyla yardım alabilirsiniz.